Từ ngày 1/7/2025, chính sách lương hưu tại Việt Nam sẽ có bước điều chỉnh đáng chú ý, đặc biệt với hai nhóm được hưởng lương hưu sớm mà không chịu khấu trức tỷ lệ. Thông tư dự thảo của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) đang được lấy ý kiến, nhằm hướng dẫn chi tiết Luật Bảo hiểm Xã hội (BHXH) 2024, hứa hẹn mang lại lợi ích thiết thực cho người lao động trong các lĩnh vực đặc thù.
Hai Nhóm Ưu Tiên: Không Giảm Tỷ Lệ Hưu Trí Khi Nghỉ Sớm
Theo Điều 64 Luật BHXH 2024, hai đối tượng sau đây sẽ được hưởng nguyên lương hưu dù nghỉ trước tuổi:
- Lực lượng vũ trang: Bao gồm công an, quân đội, dân quân thường trực.
- Người lao động đủ điều kiện đặc biệt: Áp dụng cho trường hợp suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hoặc làm việc trong môi trường độc hại, vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn (được xác định qua phụ cấp khu vực hệ số 0.7 trở lên trước 2021).
Điều Kiện Tính Toán Thời Gian Đóng BHXH
Dự thảo nêu rõ cách xác định thời gian làm việc trong điều kiện nặng nhọc hoặc khu vực khó khăn:
- Thời gian điều trị, phục hồi do tai nạn lao động/bệnh nghề nghiệp vẫn được tính nếu người sử dụng lao động duy trì đóng BHXH.
- Nghỉ thai sản được tính vào thời gian đóng BHXH và xem như làm việc trong môi trường đặc thù.
- Cử đi công tác/học tập ở khu vực không thuộc diện ưu tiên sẽ không được cộng dồn.
Linh Hoạt Đóng Bù Để Đủ Điều Kiện Hưởng Lương Hưu
Người lao động thiếu tối đa 6 tháng đóng BHXH có thể đóng bù một lần để đủ điều kiện, với mức đóng bằng tổng đóng của cả người lao động và người sử dụng. Cụ thể:
- Nhóm hưởng theo Điều 64: Cần 14 năm 6 tháng đến dưới 15 năm đóng BHXH.
- Nhóm hưởng theo Điều 65: Đòi hỏi 19 năm 6 tháng đến dưới 20 năm đóng BHXH kèm suy giảm lao động từ 61%.
Mức Trừ Lương Hưu Khi Nghỉ Sớm: Công Thức Rõ Ràng
Từ 1/7, người nghỉ hưu trước tuổi sẽ chịu khấu trừ như sau:
- Dưới 6 tháng: Không trừ.
- Từ 6 tháng đến dưới 1 năm: Trừ 1%.
- Mỗi năm nghỉ sớm: Trừ 2%/năm.
Ví dụ: Nghỉ sớm 2 năm 7 tháng, mức trừ là (2 năm x 2%) + (7 tháng không đủ 6 tháng nên không trừ) = 4%.
Tuổi Nghỉ Hưu Chuẩn Năm 2025: Điều Chỉnh Theo Lộ Trình
Áp dụng Bộ Luật Lao động 2019, tuổi hưu năm 2025 là 61 tuổi 3 tháng (nam) và 56 tuổi 8 tháng (nữ). Tuy nhiên, các trường hợp đặc biệt vẫn có thể xin nghỉ sớm mà không bị trừ lương nếu thuộc nhóm ưu tiên.
Với những điều chỉnh này, Bộ LĐ-TB-XH kỳ vọng tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thúc đẩy công bằng xã hội và khuyến khích người lao động gắn bó lâu dài với nghề nghiệp đặc thù. Dự thảo đang chờ ý kiến đóng góp trước khi chính thức ban hành.