“Thảm đỏ” thuế thu nhập cho nhân tài công nghệ cao

Trong bối cảnh Việt Nam đang dốc sức chuyển mình thành quốc gia số, khát vọng vươn lên nấc thang phát triển mới, bài toán nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.

Thấu hiểu điều này, Bộ Tài chính vừa có động thái mạnh mẽ khi đề xuất nghiên cứu bổ sung chính sách giảm thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho đội ngũ nhân lực công nghệ cao. Đây được xem là “tấm thảm đỏ” trải ra để chiêu mộ và giữ chân những “bộ óc vàng”, kiến tạo nên sức mạnh nội sinh cho ngành công nghệ nước nhà.

Theo thông tin từ Bộ Tài chính, đề xuất này nằm trong hồ sơ sửa đổi Luật Thuế TNCN, thể hiện quyết tâm chính sách trong việc tạo dựng môi trường làm việc hấp dẫn, cạnh tranh quốc tế. Cụ thể, chính sách giảm thuế sẽ được áp dụng cho các cá nhân làm việc tại các doanh nghiệp, dự án thuộc các lĩnh vực ưu tiên, nhằm hiện thực hóa các mục tiêu, định hướng phát triển chiến lược của quốc gia.

Để đảm bảo tính linh hoạt và khả năng thích ứng cao của chính sách, Bộ Tài chính đề xuất trao quyền cho Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết các tiêu chí xác định nhân lực công nghệ cao. Cách làm này được đánh giá là thông minh, cho phép chính sách “điều chỉnh” theo từng giai đoạn phát triển, phù hợp với thực tiễn thu hút và phát triển nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh kinh tế – công nghệ luôn biến động.

Không chỉ dừng lại ở giảm thuế, dự thảo sửa đổi Luật Thuế TNCN còn đề xuất miễn thuế cho các cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Tiếp nối xu hướng xanh hóa tài chính, các khoản thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ carbon lần đầu, và lãi từ trái phiếu xanh cũng được đề xuất miễn thuế. Đây là những bước đi đồng bộ, thể hiện sự bắt nhịp với thông lệ quốc tế và khuyến khích các hoạt động kinh tế xanh, bền vững.

Đề xuất này của Bộ Tài chính nhận được sự đồng thuận cao từ các bộ, ngành liên quan. Trước đó, Bộ Thông tin và Truyền thông (trước khi sáp nhập) đã mạnh mẽ kiến nghị về chính sách ưu đãi thuế TNCN, khẳng định đây là “đòn bẩy” quan trọng để thu hút nhân tài công nghệ số, tạo “động lực và không gian phát triển” cho ngành công nghiệp công nghệ số Việt Nam. Bộ Tư pháp cũng chung quan điểm, nhấn mạnh sự cần thiết của việc ưu đãi thuế cho các lĩnh vực khoa học và công nghệ.bộ tài

Thực tế cho thấy, Việt Nam đang đứng trước những mục tiêu phát triển đầy thách thức: trở thành nước đang phát triển có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Giới chuyên gia nhận định, nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực công nghệ cao, là một trong những “nút thắt” cần tháo gỡ để hiện thực hóa những mục tiêu này.

Trong kỷ nguyên số, nhu cầu nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực mũi nhọn như vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) đang tăng lên theo cấp số nhân. Tuy nhiên, bức tranh nguồn cung nhân lực của Việt Nam vẫn còn nhiều gam màu xám. Thống kê của Ngân hàng Thế giới năm 2022 cho thấy, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề hoặc đại học, sau đại học của Việt Nam chỉ đạt 13%, một con số khiêm tốn so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Chính vì vậy, chính sách ưu đãi thuế TNCN được kỳ vọng sẽ là một phần quan trọng trong chiến lược tổng thể, dài hạn để Việt Nam “vẫy gọi” và bồi dưỡng nguồn nhân lực công nghệ cao. Tại Hội nghị toàn quốc về phát triển khoa học, công nghệ đầu năm nay, Tổng Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu các nhà quản lý phải có những giải pháp đột phá để thu hút nhân tài khoa học công nghệ từ khắp nơi trên thế giới, trong đó không thể thiếu lực lượng người Việt Nam ưu tú ở nước ngoài. Chính sách thuế mới này, nếu được thông qua, sẽ là một bước đi cụ thể, mạnh mẽ, thể hiện quyết tâm hành động của Chính phủ trong việc xây dựng một đội ngũ nhân lực công nghệ cao hùng hậu, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên số.